Tentoonstelling 'Steenkolenmijn Valkenburg' in Museum Land van Valkenburg
Historische foto’s, audiovisuele media en andere documenten laten het ontstaan en de groei zien van deze toeristische attractie. Toen de steenkoolmijnbouw in Zuid-Limburg sterk in opkomst was, wilden veel mensen wel eens een mijn bezoeken om een idee te krijgen van de ondergrondse arbeid van de mijnwerkers. In de mijnbedrijven kon men echter niet voldoen aan deze wens. De Valkenburger Emile Caselli kwam toen met het idee om in een mergelgroeve een model-steenkolenmijn aan te leggen, zodat iedereen kon zien en ervaren hoe de steenkool door de mijnwerkers gewonnen werd.
In 1916 werd begonnen met de aanleg. Aanvankelijk hadden de mijnbedrijven het te druk en konden ze niets missen, maar later leverden de Staatsmijnen materiaal en kennis en zorgden zij mede voor een realistische weergave van de ondergrondse mijnarbeid. Op 21 juli 1917 werd de model-steenkolenmijn voor publiek geopend.
Toen de mijnbedrijven moesten sluiten, werd in 1974 de model-mijn sterk uitgebreid met de moderne mechanische steenkoolwinning, aangelegd door een team van ex-mijnwerkers. De Steenkolenmijn Valkenburg groeide uit tot een educatieve vermaaks-attractie, die het nu nog is.
In het kader van het Jaar van de Mijnen mag het succes van de Steenkolenmijn niet onvermeld blijven. Vijftig jaar na de aankondiging van de mijnsluitingen en bijna 100 jaar na de opening is de Steenkolenmijn Valkenburg nog steeds een monument voor de Zuid-Limburgse mijnhistorie en een indrukwekkende belevenis van de ondergrondse mijnarbeid. Tegelijkertijd is het zinvol na te denken over de toekomst van dit mijn-erfgoed. Wat zijn de betekenis en de waarde ervan voor komende generaties en welke eisen stelt dit aan de presentatie van dit erfgoed? Ook daar wil deze presentatie, samen met bezoekers, een antwoord op vinden.