Tentoonstelling 'Alles behalve kleren - Mode, fotografie, magazines' in Museum Arnhem
Wat is vrouwelijk en wat is mannelijk? Hoe definieer je erotiek? Bestaat er zoiets als perfecte schoonheid? In de internationale modebladen is men continu bezig met het herdefiniëren van schoonheidsidealen en verkennen van de grenzen op het gebied van modefotografie. Sinds de jaren '50 is Nederland met eigenzinnige modemagazines als Avenue, Dutch, BLVD. en Fantastic Man vooruitstrevend in het verleggen van deze grenzen. Met de tentoonstelling Alles behalve kleren geeft Museum Arnhem deze zomer een beeld van de unieke relatie tussen Nederlandse modebladen en hun fotografen, waarin folklore, humor en erotiek belangrijke thema’s zijn.
Zoals Olivier Zahm, de hoofdredacteur van het magazine Purple en kunstcriticus het in 2002 beschreef: we kunnen modefotografie niet los zien van de bladen waarin ze verschijnt. 'Het is onmogelijk een modefoto te beoordelen los van de context waarin ze is gemaakt, en dan met name het tijdschrift waarvoor ze is geschoten, de datum en de tijd. Want een modefoto is primair iets wat besteld is, een gecontroleerd en controlerend beeld.' De tentoonstelling Alles behalve kleren gaat daarom ook niet om de Nederlandse modefotografie an sich, maar vooral om de rol van het Nederlandse modetijdschrift als platform voor de ontwikkeling van (jong) talent. Zo kreeg het inmiddels wereldberoemde fotografie-duo Inez van Lamsweerde en Vinoodh Matadin in de jaren negentig voor het eerst een kans bij BLVD., waar ze experimenteerden met digitale fotografie en het achteraf op de computer retoucheren van hun foto's.
Aan de hand van een aantal thema’s, waaronder humor, erotiek en folklore, wordt in Alles behalve kleren de naoorlogse geschiedenis van de modefotografie in Nederland gevisualiseerd. Daarin wordt zichtbaar hoe thema’s in de mode in verschillende periodes een rol spelen, maar ook evolueren door de tijd. Zo verschilt de erotiek van de jaren vijftig behoorlijk van de porno-chic die Matthias Vriens in de jaren negentig in Dutch liet zien. Ook wordt in deze unieke overzichtstentoonstelling, die geheel is vormgegeven door Glamcult Studio, duidelijk dat Nederlandse modemagazines van oudsher bekend staan om hun vrijmoedige en speelse karakter. In de formule van inmiddels opgeheven tijdschriften als Avenue, BLEND en BLVD. was ruimte voor het experiment en ontstonden er kruisbestuivingen tussen disciplines en genres. Die open, nieuwsgierige en experimentele houding – die aansluit bij de Hollandse ontwerptraditie zoals die in de twintigste eeuw is ontstaan – is duidelijk aanwijsbaar in de modefotografie vanaf Emmy Andriesse in de jaren vijftig tot die van Viviane Sassen nu.
Bij de tentoonstelling komt een uitgebreide publicatie over Nederlandse modefotografie uit, met artikelen van Jose Teunissen, Jhim Lamoree, Hanka van der Voet, Maaike Feitsma, Jos Arts, Megan Wray Schertler en Daniëlle Bruggeman. De Nederlandstalige publicatie Alles behalve kleren ISBN 9789089896568 en de Engelstalige publicatie Everything But Clothes ISBN 9789089896575 worden uitgegeven door Terra in samenwerking met ArtEZ. Vormgeving door Glamcult Studio.
Alles behalve kleren is onderdeel van een reeks tentoonstellingen die Museum Arnhem maakt op basis van archieven van belangrijke Nederlandse (mode)ontwerpers. Deze worden door Stichting Modekern (ArtEZ, Museum Arnhem, Gelders Archief) gearchiveerd, gedigitaliseerd en onder de aandacht gebracht via tentoonstellingen, publicaties en educatieve programma’s. Alles behalve kleren is zodoende niet alleen een kritische beschouwing van de creatieve bloei die plaatsvond in de Nederlandse naoorlogse modefotografie, maar benadrukt ook het belang van dit Nederlands mode-erfgoed.
De opening van Alles behalve kleren valt toepasselijk tijdens de tweede editie van het Fashion Festival Arnhem, het mode-festival dat van 5 juni t/m 5 juli 2015 plaatsvindt. De tentoonstelling is van 13 juni t/m 13 september 2015 te bezoeken.
