Tentoonstelling 'Het raadsel van de Brittenburg' in Museum Meermanno
Museum Meermanno organiseert een kleine tentoonstelling over zijn Romeinse oudheden. Sommige daarvan zijn opgegraven op het strand bij Katwijk aan Zee. Hier bevond zich het Romeinse bouwwerk de Brittenburg.
Hoe kwamen deze oudheden in de negentiende eeuw terecht in het Haagse museum en weten we wel zeker of ze uit de Brittenburg afkomstig zijn?
De Brittenburg is het meest tot de verbeelding sprekende Romeinse gebouw van Nederland en vormt het meest westerse punt van de Limes, de noordgrens van het Romeinse rijk, in Nederland. De resten van dit ‘castellum’ kwamen in de zestiende eeuw enkele malen te voorschijn bij extreem laag water. Verschillende ooggetuigen hebben er toen over geschreven en afbeeldingen van gemaakt.
De negentiende-eeuwse stichter van Museum Meermanno, baron Van Westreenen van Tiellandt, was zeer geïnteresseerd in de vroege geschiedenis van Nederland. Hij kocht op veilingen een groot aantal Romeinse voorwerpen die in Nederlandse bodem gevonden waren. De Brittenburg fascineerde hem zeer en hij verzamelde zoveel mogelijk boeken waarin dit Romeinse castellum genoemd werd. Ook kocht hij verschillende objecten die gevonden zouden zijn in de Brittenburg, waaronder een kannetje dat wordt afgebeeld in die boeken.
Wat de functie van de Brittenburg was, blijft echter een raadsel. Bij een grootschalig archeologisch onderzoek op het strand van Katwijk aan Zee vorig jaar zijn geen sporen van het gebouw meer gevonden. Ook is het onduidelijk of het te identificeren is met het castellum Lugdunum op de Peutingerkaart, de bekende middeleeuwse kopie van een laat-Romeinse landkaart. Kunnen de objecten in het museum echt uit de Brittenburg afkomstig zijn? Inmiddels is het bouwwerk definitief in zee verdwenen en blijft het een raadsel. De verwoede pogingen om het castellum te vinden, zijn tevergeefs gebleken.
